Welke kansen je laat liggen als de klaspop niet van zijn plek komt

De handpop is binnen een school een veel- en graag geziene gast en neemt een bijzondere rol in bij tal van leermethoden. Op veel scholen is er al een pop (of zelfs meerdere) en die pop heeft meer mogelijkheden en kansen in zich dan je misschien denkt. Laat je hem liggen en een boel kansen onbenut of laat je hem aansluiten bij  de leerstof en bij situaties die zich in de groep voordoen? De keuze is aan jou.

Ik geef toe, de benamingen klaspop, pedagogische pop, taalpop, therapiepop, praatpop. (enzovoorts) maken het er niet leuker en vooral ingewikkelder op. De pop krijgt daarmee een functie en bij functie hoort vaak inspanning. Voordat je dus goed en wel op weg bent, heb je jezelf al iets op de hals gehaald waarvan je nog niet eens weet of je daar wel zin in hebt, of het je wel iets gaat opleveren. Er zijn nogal wat gedachten en ideeën over wat een handpop vraagt en daar gaan veel poppen vroegtijdig met pensioen of komen zelfs nooit uit hun verpakking. \”Eeuwig sund!\” (Het is een uitdrukking van mijn oma, die rekte het eeeeeeeeuwig altijd lekker lang om de dramatiek nog een beetje op te voeren en achter sund hoorde je bij haar ook een duidelijk uitroepteken. Ze bedoelde er jammer mee, heel erg jammer)

Onze gedachten over een pop lopen niet helemaal synchroon met die van kinderen. Wij zien de pop vooral als een handige manier om de aandacht van kinderen vast te houden, we gebruiken hem omdat kinderen zo makkelijk op de pop reageren en omdat het zo leuk zou zijn als kinderen de pop alles vertellen wat we willen weten, maar het kind niet met ons wil delen. Kinderen zien een pop als een vriendje, zo eentje waar je leuke dingen mee kunt doen, die met toffe plannetjes aan komt, die net als jij is, ook niet alles weet, ook denkt dat er krokodillen onder zijn bed zitten, die ook baalt als hij niet op dat ene feestje mag komen, etc. Als jij dus wilt dat kinderen een beetje leuk op de pop reageren, hem niet slaan, niet aan zijn haren gaan trekken, \’gewoon\’ mee doen met jouw activiteit met de pop, vraag je dan eens af van wie de pop zoals je hem nu neerzet, méér een vriendje is: van jou of van de kinderen?

Kinderen blijken hun aandacht voor een pop heel snel te verliezen als dat wat je doet met een pop niet klopt met hun verwachting. Geef ze eens ongelijk, ze hebben ten slotte al genoeg mensen om zich heen die hen vertellen wat ze wel en niet mogen. Van de pop verwachten ze iets anders. Als je dat weet dan is dezelfde pop goed werkend maken, gelijk een stuk makkelijk. Laat de pop (welke naam je er verder ook aan geeft) in de eerste plaats gericht zijn op de relatie met kinderen en altijd aansluiting zoeken bij de belevingswereld van kinderen. De pop speelt dus geen act, je brengt geen entertainment, maar zoekt contact. Echt contact.

Eerst contact en dan pas een volgende stap zetten

Vanuit dat contact gaat de pop aan de slag en daagt hij kinderen uit om mee te doen met een spel of plannetje, om te reageren en stimuleert hij spelenderwijze de ontwikkeling. Kinderen laten veel meer van zichzelf zien aan de pop die zich als een echt en oprecht vriendje opstelt en laten zich makkelijker door hem overhalen om iets te doen wat ze eigenlijk best eng vinden. Samen met de pop kunnen ze dus veilig, speels en gesteund oefenen met nieuwe vaardigheden.

De handpop hoeft daarbij helemaal geen ‘extra’ activiteit te zijn en kan meegenomen worden in het dag- en weekprogramma of het hele thema. Je kunt hem inzetten tijdens:

• een kringgesprek
• een leeractiviteit
• het zelfstandig en vrij werken
• een inleiding op een onderwerp
• de verdieping van een onderwerp
• conflicten die zich voordoen
• het aanleren van sociale vaardigheden
• het oefenen met nieuwe vaardigheden
• het oefenen met nieuwe situaties
• het leren samenspelen/samenwerken
• dag/week openingen/sluitingen
• etc.

En je doet dat omdat je weet dat de pop kinderen helpt om: 

• alleen en met anderen te spelen;
• emoties te laten zien;
• zichzelf uit te drukken;
• het anders te doen dan anders;
• grenzen te verleggen of iets nieuws te leren;
• even in de huid van een ander te kruipen;
• te oefenen met…..(vul maar in);
• te werken aan hun woordenschat en taal;
• iets moeilijks uit te proberen;
• sociale situaties en conflicten op te lossen;
• weerbaarder en assertiever te worden;
• spelenderwijze de wereld verkennen;
• etc.

Onder-, midden-, en bovenbouw

Er wordt vaak gedacht dat het werken met een handpop alleen bestemd is voor kleuters, maar niks is minder waar. Ook in midden- en bovenbouw zijn er tal van situaties te bedenken waarin een handpop een belangrijke rol kan spelen (denk maar eens aan de sociaal-emotionele ontwikkeling).

Kinderen staan misschien wat vreemd te kijken wanneer je met een pop binnen komt lopen, maar dat wil niet zeggen dat ze er niet voor open staan. Als je rekening houdt met eventuele weerstand, de pop van alle kinderachtigheid weet te ontdoen, en aan laat sluit bij de belevingswereld, blijft er een hulpmiddel over wat ook voor oudere kinderen veel te bieden heeft.

De handpop heeft eigenlijk alleen maar voordelen:

• hij heeft een positieve uitwerking op het pedagogisch klimaat.
• de betrokkenheid van de kinderen wordt groter.
• je krijgt via de pop informatie over de kinderen.
• kinderen laten meer van zichzelf zien in hun contact met de pop.
• daardoor krijg je meer zicht op eventuele leerproblemen, ontwikkelingsachterstanden en/of (leer)behoeften van een kind
• daar kun je dus beter op in spelen.
• en als kers op de taart wordt het leren leuker waardoor kinderen graag naar school komen.

Alles bij elkaar is de handpop er niet alleen voor de kinderen dus, hij helpt ook jou bij het uitvoeren van je werk.

Heb je zelf een pop in de klas en denk je nu \’nou, wat zonde eigenlijk dat ik er zo weinig mee doe, maar hoe begin ik er mee?\’Kijk dan eens of deze of deze cursus iets voor je is of stuur me een mail. Via een kort coachingstraject, met eenvoudige oefeningen, tips en aanwijzingen help je je op weg naar de pop die voor je werkt.